Proiektua ebaluatzea eta prestakuntza ibilbidea.
Proiektuaren ebaluazioa.
Auzolan proiektu bakoitza desberdina da, bakarra egiten duten xehetasun askorekin, eta, beraz, ezin da adierazleen zerrenda orokor bat bilatu eta proiektua ebaluatzeko nahikoa izatea pentsatzea. Funtsezkoa da proiektua osatzen duten pertsonek ebaluazio-metodologia propioa planteatzea eta hartzaileen iritzia izatea. Gai konplexua da, baina hurrengo lerroetan argi pixka bat ematen saiatuko gara.
Lehenik eta behin, azpimarratu nahi dugu ebaluazioa negatiboan eta positiboan zentratu behar dela, nahiz eta helburu nagusia proiektuan hobekuntza lortzea izan. Askotan, gehiegi azpimarratzen da gaizki egiten dena, eta ahaztu egiten da ondo egiten den guztia aipatzea, azkena, taldearen motibaziorako funtsezkoa izanik.
Bestalde, hiru ebaluazio-mota bereiztea gomendatzen dugu. (1) Lehena, planteatutako helburuen lorpena ebaluatzeko. (2) Bigarrena, jarduerak eta barne-kudeaketak ebaluatzeko. (3) Hirugarrena, proiektuarekin lortzen ari diren emaitza orokorrak ezagutzeko.
Ebaluazioa egiteko datu ugari beharko da, zalantzarik gabe. Horiek lortzeko, jardueraren arduradunek datuak bildu beharko dituzte. Proiektu batzuetan, boluntario bakoitzak egin dezake lan hori, eta, ondoren, arduradunari bidal diezaioke.
Nolanahi ere, oso garrantzitsua da kontuan hartzea inplikatutako pertsonen prestasuna, ebaluatzeko lanak ahalegin handiegirik ekar ez diezaien. Proiektu batean beti geratuko dira hainbat alor eta kontu jakiteke, baina baliabideak mugatuak direnean, gehiegizko ebaluazioak helburuak lortzea zaildu dezake.
Datuak biltzerakoan, gogoratu behar da zer lortzen den jakin nahi dela, ez bakarrik zer egiten den. Hau da, proiektuan elikagaiak entregatzen badira, garrantzitsuena da jakitea, adibidez, zenbat pertsonari eman zaizkien eta haien beharrak bete ote diren. Zenbat elikagai eman diren soilik neurtuz gero, funtsezko informazioa faltako litzateke.
Nola definitu bildu nahi diren datuak? (1) Lehenik eta behin, hiru ebaluazioetako bakoitzean zer ezagutu nahi den pentsatu behar da. (2) Bigarrenik, hainbat adierazle kuantitatibo eta kualitatibo idazten dira. (3) Azkenik, bakoitzak zenbat pisu duen erabakitzen da.
Prozesu hau guztia egiteko, baliagarria izan daiteke hainbat ebaluazio-teknika erabiltzea,
Prestakuntza-plana sortzea.
Ebaluazioarekin batera, premia asko eta handiak antzemango dira, batzuk azkar erantzun ahal izango dira, aldaketa txikiekin. Aldiz, zenbaitetan beharrezkoa izango da boluntario-talde osoaren prestakuntza.
Gizarte-proiektuetan lider izateko edo parte hartzeko beharrezkoak diren gaitasun gehienak ez dira gehiegi lantzen hezkuntza formalean edo arautuan (eskolan, lanbide-heziketan, besteak beste), eta horiek lortzeko modua hezkuntza ez-formalaren bidez egiten da.
Proiektua hobetzeko hezkuntza-edukien adibideak gida honetan bertan aurki daitezke (proiektuen diseinua, taldeen kudeaketa, sentsibilizazio-estrategiak, finantzaketa bilatzea, berdintasunean lan egitea, etab.). Baina egokiena da koordinatzaileek prestakuntza-plan propioa diseinatzea, honako hau jasotzeko:
(1) Helburu estrategikoak: zer lortu nahi den.
(2) Printzipio metodologikoak: nola egin eta ebaluatuko diren prestakuntzak edo tailerrak.
(3) Inplikatutako pertsonak: irakasgaia nork eman eta jasoko duen.
(4) Prestakuntza-katalogoa: barruko prestakuntza-ekintzak fitxen arabera bereizita jasoko dituen zerrenda, bai eta egon litezkeen kanpoko prestakuntzak ere.
(5) Prestakuntzarako aurrekontua.
Baliteke prestakuntza batzuk proiektuko pertsonek eman ahal izatea, baina beste batzuk kanpoko prestatzaileen beharra izan dezakete, eta horretarako aukera asko daude!
Doakoen artean, ziur aski gizarte-etxeak, udalak, hainbat GKEk, Interneteko plataformek eta beste hainbatek eskainitakoak daude. Ordainpeko prestakuntzetarako, katalogoa askoz gehiago irekitzen da, prestakuntzan espezializatutako agentzietatik hasi eta hizlariak edo arloko profesionalak gonbidatzeraino.
Prestatzaileak prestatzea.
Litekeena da proiektu komunitarioak oso aurrekontu txikia izatea, eta batez ere herritarrei laguntzeko erabili nahiko da; beraz, kanpoko prestatzaileak kontratatzea ez da aukera bat izango. Kasu horretan, egokiena da boluntariotzaren bitartez prestakuntza ematea, pertsonen aniztasun handiaren artean ere ezagutzan ere aniztasun handia baitago.
Erronka hori gauzatzeko, ezinbestekoa da norbaitek bere gain hartzea prestatzaileen taldea koordinatzeko ardura. Normalena da prestakuntza-planaren arduraduna ere izatea.
Hurrengo urratsa prestakuntza emango duten pertsonak prestatzea da; izan ere, nahiz eta gai jakin batzuetan aditu handiak izan, baliteke irakaskuntzan esperientziarik ez izatea. Horretarako, banakako bilerak edo taldeko tailerrak egin daitezke. Bilera horietan, pertsona bakoitzaren irakaskuntza-gaitasunak identifikatu behar dira, eta, beharrezkoa ikusten bada, hobetu.
Nola eman prestakuntza eraginkorra.
Irakaskuntzan lan egin duten pertsonentzat ere, erronka handia izan daiteke prestakuntza proiektuaren testuinguruan egitea. Oso gai zehatza izango da, oso denbora laburrean transmititu beharreko gaia, eta boluntariotza-taldeak askotariko profilak izango ditu.
Agian erronka handienetako bat prestakuntza hasi aurretik ere agertuko da, eta tamaina handiko talde bat biltzea da. Horretarako, funtsezkoa da boluntarioen taldekatzeak ondo egitea; hots, boluntarioek larunbat edo igande bat prestakuntzarako libre utziko dute bakarrik proiektuan sinesten badute.
Behin data, lekua eta taldea izatean (ez da gutxi!), prestakuntza antolatzen hasi behar da. Prestakuntza baten funtsezko piezak honako hauek dira:
(1) Transmititu beharreko edukia.
(2) Lortu nahi diren helburuak.
(3) Erabiliko den metodologia.
(4) Behar diren materialak eta jarduerak.
(5) Ebaluazio-prozesua.